کاروفناوری سقز

کاروفناوری سقز

این وبلاگ جهت بررسی کتابهای کاروفناوری دوره متوسطه اول ایجاد شده است.
کاروفناوری سقز

کاروفناوری سقز

این وبلاگ جهت بررسی کتابهای کاروفناوری دوره متوسطه اول ایجاد شده است.

انواع پیچ - مهره - قلاویزکاری و حدیده کاری

مطالب کمک درسی برای تدریس پودمان کاربا فلز کاروفناوری هشتم

مطالبی در مورد انواع پیچ - مهره - قلاویزکاری و حدیده کاری

انواع دندانه های رزوه در پیچ ها

دندانه های رزوه در دو سیستم متریک و اینچی طراحی و ساخته می شوند که شکل و فرم آن ها به طور کلی دارای مشخصه هایی است که در شکل نشان داده شده است.

انواع دندانه های رزوه در پیچ ها

انواع پیچ و مهره از نظر شکل سرپیچ (گل پیچ)

1. پیچ سر شش گوش: قسمت سر این پیچ دارای شش ضلع که محلی برای قرار گیری آچار است.

2. پیچ سر گرد: گل این پیچ می تواند روی سطح کار قرار گیرد.

3. پیچ سر خزینه: گل این پیچ دارای خزینه است که با سطح سوراخ خزینه شده منطبق می شود.

4. پیچ آلن خور: با آچار مخصوصی به نام آچار آلن باز و بسته می شود.

5. دو سر رزوه: معمولاً یک طرف این نوع از پیچ ها در بدنه محکم می شود وطرف دیگر آن به وسیله ی مهره، قطعات دیگر را به بدنه محکم می کند.

6. مهره ی شش گوش: قسمت آچارخور این مهره شش وجه دارد.

7. مهره ی چهارگوش: برای اتصالاتی که کمتر باز و بسته می شود از این مهره استفاده می شود.

8. مهره ی خروسکی: این مهره را می توان با نیروی دست باز و بسته کرد.

انواع پیچ و مهره از نظر شکل سرپیچ (گل پیچ)

مفهوم قلاویزکاری

قلاویز کاری به منظور ایجاد شیارها و رزوه هایی در داخل سوراخ با قطر مشخص است. این کار را می توان با عملیات دستی یا ماشینی انجام داد. این رزوه ها تابع حرکت ابزاری به نام قلاویز در داخل سوراخ است که با حرکت خطی و دورانی ابزار در طول سوراخ، رزوه های مارپیچی ایجاد می شود. این رزوه ها برای وصل کردن دو قطعه به یکدیگر استفاده می شود.

سوراخ رزوه شده محلی است برای آن که پیچ ها با ایجاد اتصال موقتی بین دو قطعه را ایجاد کند. اتصال موقت بدین منظور است که در هر زمان که لازم و ضروری باشد بتوان پیچ و مهره را از درگیری آزاد کرد، بدون آن که محل اتصال دو قطعه متصل به هم آسیب ببیند.

انواع قلاویز

قلاویزها به دو دسته ی ماشینی و دستی تقسیم می شود.

الف) قلاویز های دستی: در سری سه تایی قرار دارند که هر کدام از آن ها یک مرحله از عمل براده برداری رزوه ی داخل سوراخ را کامل می کند.

این سه قلاویز را به نام های پیشرو، میان رو و پسرو می شناسند. از قلاویز پیشرو که دارای شیب بیشتری است در مرحله ی اول استفاده می شود و با آن حدود 50 درصد از فرم رزوه کامل می شود. در قلاویز میان رو حدود 30 درصد و در پسرو که سومین مرحله قلاویزکاری تکمیلی است شکل رزوه کامل می شود.

دسته قلاویز ابزاری است که به کمک آن عمل چرخاندن قلاویز در سوراخ امکان پذیر می شود.

دسته قلاویز

ب) قلاویزهای ماشینی: این نوع قلاویزها دارای شیارهای مستقیم و مارپیچ است که عمل دندانه کردن داخل سوراخ ها را با یک قلاویز و در یک مرحله انجام می دهد و به نام قلاویزهای خودکار نیز شناخته می شود. این قلاویز را روی سه نظام مته سوار می کنند و با حرکت خطی دورانی آهسته ی محور عمل رزوه تراشی داخل سوراخ انجام می شود.

قلاویزکاری سوراخ

مراحل قلاویزکاری

1. سطح قلاویز را روغن کاری می کنیم.

2. قلاویز را در دسته ی قلاویز قرار می دهیم.

3. دسته ی قلاویز را به گونه ای با دست مهار می کنیم که در راستای سوراخ قرار گیرد.

4.پس ازیک چهارم چرخاندن دسته قلاویزدسته قلاویز را از دسته قلاویز جدا و با گونیا، عمود بودن آن را نسبت به سطح کار کنترل می کنیم.

5. دسته ی قلاویز را روی قلاویز قرار می دهیم و یک دور در جهت عقربه ی ساعت و نیم دور در جهت خلاف عقربه ی ساعت می چرخانیم تا دندانه های مهره کامل شود. در طول قلاویزکاری، لازم است به صورت مداوم سطح قلاویز را روغن کاری کنیم.

6. قلاویز و دسته ی قلاویز را با دستمال تمیز می کنیم.

مفهوم حدیده کاری

حدیده کاری برای ایجاد شیارهایی روی سطح میله با مقطع گرد و با قطر مشخص به کار می رود. این شیارها (رزوه) دارای زاویه ی مارپیچی هستند. در نوع دستی بر اثر حرکت خطی و دورانی ابزار روی میله ، رزوه ایجاد می شود.

انواع حدیده

حدیده از نظر شکل ظاهری به صورت یک تکه یا چند تکه است چند تکه ای دارای دو یا سه تکه هستند که به صورت جداگانه روی دسته ی حدیده قرار می گیرد و بیشتر برای حدیده کردن لوله ها کاربرد دارد. در بعضی از حدیده ها، یک تکه شکاف وجود دارد که توسط یک پیچ تنظیم روی دسته ی حدیده می توان شکل گیری های دندانه های پیچ را کنترل کرد.

حدیده کاری

مراحل حدیده کاری

1. میله را بین فکّین گیره قرار می دهیم.
2. با گونیا حالت عمودی میله را نسبت به سطح کنترل می کنیم.
3. حدیده را در دسته ی حدیده قرار می دهیم و پس از تنظیم، آن را محکم می کنیم. سپس دسته ی حدیده را روی میله به صورت عمود قرار می دهیم.
4. حدیده را روغن کاری می کنیم.
5. با دوران دسته ی حدیده در جهت عقربه و خلاف جهت عقربه ی ساعت دندانه های رزوه را کامل می کنیم.
6. با شابلن رزوه شکل دندانه های رزوه را کنترل می کنیم.
7. با دستمال حدیده را تمیز می کنیم.

نکات ایمنی

1. حدیده را نسبت به سطح کار و سوراخ در وضعیت عمودی قرار دهید.
2. با توجه به جنس کار از مایع خنک کننده ی مناسب استفاده کنید. برای قطعات آلومینیم ، از نفت و برای چدن و برنج از مایع خنک کننده استفاده نشود. برای قطعات فولادی نیز از روغن رقیق استفاده کنید.
3. به ازای هر دور چرخش حدیده و قلاویز نیم دور دسته را برگردانید تا براده ها جدا شود و نیز نیروی اضافی وارد بر ابزار کاهش یابد.
4. از وارد آوردن نیروی عمودی اضافی و چرخشی به ابزار خودداری کنید؛ زیرا سبب خراب شدن سطح دندانه های ابزار و کار و ناصافی سطح رزوه ها می شود